ریسک تولید گندم پائیزه متأثر از وقوع شرایط حدی اقلیمی ناشی از تغییر اقلیم (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)

نویسندگان

  • امین علیزاده استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • حسین انصاری استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • مریم عرفانیان دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده مقاله:

این تحقیق با هدف شناسایی شاخص‌های حدی موثر بر عملکرد گندم آبی در استان خراسان رضوی در دوره‌های گذشته و آینده صورت گرفته است. بدین منظور از داده‌های روزانه دمای حداقل، حداکثر و بارش در 20 ایستگاه همدیدی و تبخیرسنجی استان خراسان رضوی با دوره آماری 2011-1982 استفاده شده است. همچنین از داده‌های روزانه پروژه CORDEX در دوره 2050-2021 با دو سناریو RCP2.6 و RCP8.5 جهت دوره آینده بهره گرفته شده است. مقادیر عملکرد در دوره‌‌‌‌های فوق با مدل واسنجی و ارزیابی شده AquaCrop شبیه‌سازی شده است. مقدار متوسط عملکرد در دوره گذشته 79/3 تن در هکتار و در دوره آینده با سناریو 6/2 و 5/8 به ترتیب برابر با 88/4 و 24/5 تن در هکتار به دست آمده است. علت افزایش مقدار محصول در شرایط تغییراقلیم آینده مربوط به افزایش دما و افزایش غلظت دی‌اکسیدکربن می‌باشد. نتایج تحلیل‌‌‌‌های رگرسیونی شاخص‌های حدی موثر نشان می‌دهد که در هر دو دوره، شاخص‌های حدی موثر از جنس دما بوده و شاخص‌های حدی بارشی به عنوان شاخص حدی موثر شناخته نشده‌اند. بر اساس احتمال وقوع و میزان خسارت‌زایی شاخص‌های حدی کاهنده عملکرد، مقدار ریسک تولید در نقاط مختلف محاسبه شده و پهنه‌بندی شده است. نتایج نشان می‌دهد که در مناطق شمالی و مرکزی ریسک زیاد تا متوسط و در نقاط جنوبی ریسک تولید کم مشاهده می‌شود. درصد مساحت نواحی با ریسک کم و خیلی کم در دوره‌های آینده کاسته شده و بر درصد مساحت نواحی با ریسک متوسط تا خیلی زیاد افزوده می‌شود. این امر نشان‌دهنده آن است که با وجود بیشترشدن عملکرد در آینده، از مساحت مناطق با قابلیت کشت گندم با میزان ریسک کم از لحاظ وقوع شاخص‌های حدی آسیب‌زا کاسته خواهد شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تولید گندم در استان خراسان رضوی (مطالعه موردی: شهرستان مشهد)

تغییر اقلیم یکی از مهم ترین چالش های زیست محیطی است که امروزه جهان با آن روبرو می باشد. بیان پی آمدهای تغییر اقلیم بر کشاورزی پیچیده است. افزایش غلظتco2 ، تغییرات دما و تغییرات الگوهای بارش می توانند باعث اثرات مهمی بر کشاورزی جهانی شوند. در این مطالعه تلاش شده است تا اثر تغییر اقلیم ناشی از دو برابر شدن غلظتco2 که بر دما و بارندگی تأثیر می گذارد، بر تولید گندم با در نظر گرفتن عوامل اقتصادی مور...

15 صفحه اول

پهنه‌بندی میزان تغییرات اقلیمی از دیدگاه کشاورزی در دوره اقلیمی آینده مطالعه موردی: استان خراسان رضوی

  در این تحقیق سعی شده است تغییرات دما و بارش و همچنین بعضی از شاخص‌های حدّی موثر بر بخش کشاورزی در دوره اقلیمی 1418-1389 در سطح استان خراسان رضوی ارزیابی گردد. با استفاده از داده‌های آب وهوایی که توسط مدل GCM ECHO-G سناریوی A1 برای دوره آینده برآورد شده است، میزان تغییرات 8 شاخص موثر، نسبت به میانگین دوره گذشته محاسبه شده است. نتایج حاکی از افزایش متوسط درجه حرارت (5/0 درجه سلسیوسی)، طول دوره ر...

متن کامل

ارزیابی ریسک ناشی از تنش گرما در ذرت دانه‌ای استان خوزستان تحت شرایط تغییر اقلیم

این تحقیق به منظور ارزیابی ریسک ناشی از تنش گرما در ذرت دانه‌ای استان خوزستان تحت شرایط افزایش دمای ناشی از تغییر اقلیم در شش شهرستان از استان خوزستان انجام شد. بدین منظور، ابتدا اقلیم آینده این شهرستان‌ها با استفاده از داده‌های اقلیمی بلندمدت دوره پایه و با استفاده از روش AgMIP تحت دو سناریوی اقلیمی RCP4.5 و RCP8.5 برای دوره 2069 -2040 تولید شدند و سپس از مدل APSIM برای شبیه‌سازی رشد و عملکرد ...

متن کامل

ارزیابی تغییرات طول دوره رشد و یخبندان ناشی از نوسانات اقلیمی مطالعه موردی: خراسان رضوی

استفاده از مدل‌های ریزمقیاس‌نمایی آماری در مطالعات برآورد نوسانات اقلیمی این امکان را فراهم ساخته است که بتوان داده‌های آب و هوایی را در مقیاس مکانی و زمانی مناسب تولید کرد. چنین قابلیتی کمک شایانی به مطالعه نوسانات اقلیمی در مقیاس محلی ـ منطقه‌ای است. تشدید پدیده‌های حدی را می‌بایست به عنوان شاخصه‌های اصلی تغییرات اقلیمی دانست که درک و فهم چنین پدیده‌هایی نسبت به میانگین‌ها که هیچ معنای فیزیول...

متن کامل

مدلسازی اثرات تغییر اقلیم بر عملکرد گندم آبی تحت شرایط محدودیت آب در خراسان رضوی

به دلیل افزایش جمعیت جهانی به همراه کاهش سطح زمین­های بارور و منابع آب، ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر بهره­وری کشاورزی به طور ویژه­ای دارای اهمیت می­باشد. به همین منظور این تحقیق در شش شهرستان از استان خراسان رضوی ( قوچان، گناباد، مشهد، سبزوار، تربت­حیدریه و تربت­جام) انجام شد. ابتدا اقلیم آینده (سال 2050) با استفاده از داده­های اقلیمی بلندمدت در دوره پایه  (2010-1980) و با روش ارائه شده توسطAgM...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 17

صفحات  175- 194

تاریخ انتشار 2018-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023